In de afgelopen jaren heb ik talloze organisaties begeleid bij het omgaan met digitale crises. Steeds zie ik hetzelfde terug: het is zelden de techniek die vastloopt, maar vaak de samenwerking en besluitvorming op cruciale momenten. Daarom vond ik het waardevol om namens CCRC een bijdrage te leveren aan de nieuwe whitepaper van het NCSC: ‘Oefenen baart kunst’.
Waarom oefenen geen optie meer is
Een draaiboek of incident response plan is een goed begin, maar niet voldoende. Want pas tijdens een oefening merk je of je écht voorbereid bent. Wie neemt de leiding? Is het helder wie wat moet doen? Hoe stem je snel en effectief af met andere disciplines?
De whitepaper maakt dat volledig helder: oefenen is een onmisbaar onderdeel van digitale weerbaarheid. Niet alleen voor IT’ers of securityspecialisten, maar juist ook voor bestuurders, communicatieadviseurs, juristen en andere sleutelspelers. Want een cybercrisis is zelden alleen een technisch probleem, het is een organisatievraagstuk.
Iedere seconde telt
Tijdens een cybercrisis wil je geen tijd verspillen aan discussies over rolverdeling of onduidelijkheid over procedures. Besluitvorming moet snel, scherp en onderbouwd gebeuren. Tegelijkertijd moet je duidelijk communiceren met zowel interne als externe stakeholders.
Oefeningen zijn de manier om dat voor te bereiden. In een veilige omgeving leer je samenwerken onder druk, ontdek je knelpunten en bouw je vertrouwen op in het crisisteam.
Je kunt procedures nog zo goed op papier hebben, maar pas tijdens een oefening ontdek je waar de echte uitdagingen liggen. Daar zit de waarde: in ervaring opdoen, in het bouwen van vertrouwen, en in het testen van samenwerking onder druk.
Van plan tot praktijk
De whitepaper biedt een concreet stappenplan voor organisaties die willen beginnen met oefenen of bestaande oefeningen willen aanscherpen. Hoe stel je oefendoelen vast? Welke oefenvormen zijn er? Hoe organiseer je een goede evaluatie?
Wat ik sterk vind aan deze aanpak, is dat het organisaties uitnodigt om oefenen praktisch en haalbaar te maken. Het hoeft niet meteen groots en meeslepend te zijn. Begin klein, leer, verbeter en groei door.
Samen sterker
Wat mij het meest aanspreekt in deze whitepaper, is de nadruk op samenwerking tussen disciplines. Cyberweerbaarheid is geen technische kwestie alleen. Het vraagt om leiderschap, onderlinge afstemming, juridische scherpte en doordachte communicatie.
Bij CCRC zien we dit dagelijks terug in de praktijk. De grootste vooruitgang zit in mensen: in hun samenwerking, hun besluitvaardigheid en het vertrouwen dat ze in crisistijd in elkaar hebben. Precies dat is wat goede oefeningen blootleggen en versterken.
Whitepaper lezen?
Download ‘Oefenen baart kunst’ via de website van het NCSC
Ook oefenen met jouw crisisteam?
Wil je een eerste tabletop opzetten? Of je bestaande oefenstructuur naar een hoger niveau tillen? CCRC ondersteunt organisaties bij het ontwerpen, begeleiden en evalueren van cybercrisisoefeningen – op maat en praktijkgericht. Van Cybercrisis Awareness Trainingen tot Cybercrisis Simulatie. Weerbaarheid begint waar voorbereiding tastbaar wordt.
